
Een torsieveer is een veertype dat draait in plaats van indrukt of uitrekt. De veer bouwt kracht op wanneer de benen (ook wel armen of poten genoemd) ten opzichte van elkaar worden verdraaid. Zodra de kracht wegvalt, keert de torsieveer terug naar de oorspronkelijke stand en levert deze een gecontroleerd terugdraaimoment. Hierdoor zijn torsieveren ideaal voor toepassingen waarbij een klep, scharnier, hendel of ander onderdeel automatisch moet terugkeren naar de beginpositie.
In tegenstelling tot drukveren en trekveren, die axiale kracht verwerken, werkt een torsieveer op basis van rotatie. Wanneer één of beide benen worden verdraaid, ontstaat er torsie in het veerlichaam: het materiaal wordt gedraaid rond zijn lengteas. Deze verdraaiing veroorzaakt een tegenkoppel dat rechtstreeks samenhangt met de veerconstante van de torsieveer en met de hoek waarmee deze wordt belast. Zodra de belasting wordt losgelaten, keert de veer gecontroleerd terug naar de oorspronkelijke positie.
Dankzij deze terugdraaiende werking is een torsieveer bijzonder geschikt voor herhaalbewegingen, positionering en automatische terugvering. Je ziet ze daarom veel terug in clips, scharnieren, sluitingen, bedieningsmechanismen en diverse precisieonderdelen, met uiteenlopende toepassingen in verschillende sectoren.
Er bestaan verschillende uitvoeringen van torsieveren die ieder hun eigen inzetgebied hebben. De belangrijkste varianten zijn:
Standaard torsieveren: De klassieke uitvoering, meestal als metalen torsieveer, waarbij ronde veerdraad wordt gebruikt voor een gelijkmatig draaimoment en een stabiele levensduur. Deze variant is geschikt voor mechanische toepassingen.
Dubbele torsieveer: Een dubbele torsieveer (double torsion spring) bestaat uit twee veren die met een verbindingsbrug met elkaar zijn gekoppeld. Door deze symmetrische constructie wordt het moment verdeeld over twee spiralen, wat resulteert in hogere belastbaarheid, betere stabiliteit en minder spanning op één punt. Dit type wordt meestal ingezet wanneer dit het beste in de inbouwsituatie past.
Klokveren: Naast torsieveren met ronde draad bestaan er ook platte torsieveren [klokveren], gemaakt van plat bandstaal. Deze uitvoering wordt gekozen wanneer een hogere veerstijfheid gewenst is binnen beperkte ruimte of wanneer de veer nauwkeurig in een vlakke behuizing moet functioneren. Torsieveren en platte torsieveren worden vaak toegepast in compacte mechanieken, gereedschappen en fijnmechanische producten.
Bij de keuze voor torsieveren spelen de gebruiksomstandigheden, de belasting en de gewenste levensduur een belangrijke rol. Voor algemene toepassingen is verenstaal doorgaans geschikt vanwege de combinatie van veerkracht en slijtvastheid. In omgevingen waar vocht, corrosie of hygiëne een aandachtspunt is, bieden torsieveren in RVS de meest betrouwbare prestaties. Wordt de veer blootgesteld aan hoge temperaturen, chemische invloeden of zeer intensieve cycli, dan zijn speciale legeringen zoals Inconel of fosforbrons een beter alternatief, omdat deze materialen hun veereigenschappen behouden, zelfs onder extreme omstandigheden. Een zorgvuldig gekozen materiaal voorkomt vervorming, scheurvorming of verlies van draaimoment op de lange termijn.
De optimale keuze hangt af van verschillende parameters:
Omdat de eisen per toepassing sterk verschillen, zijn torsieveren op maat vaak de meest betrouwbare oplossing. Een maatwerk torsieveer wordt specifiek berekend op het gewenste draaimoment, de hoekverplaatsing en de levensduur in cycli.
